(Fot. archiwum własne, zdjęcie ilustracyjne.)
Nad bezpieczeństwem na Warmii i Mazurach czuwa nie tylko Policja, ale także, i to w dużej mierze, Państwowa Straż Pożarna oraz Ochotnicza Straż Pożarna. Jak z jej perspektywy wygląda bezpieczeństwo w regionie? Tę wiedzę między innymi zawiera dokument pn. „Informacja o stanie bezpieczeństwa publicznego w Województwie Warmińsko-Mazurskim w roku 2018”, który pokrótce przedstawia Bernadeta Hordejuk, przewodnicząca sejmiku województwa warmińsko-mazurskiego.
Na eliminowanie wielu zagrożeń mamy wpływ my wszyscy. Zagrożenia powstają przez nasze zaniechania, zaniedbania, przeoczenia, itd. Jednak bywa i tak, że na niektóre sytuacje nie mamy wpływu wcale. W jednym i drugim przypadku z pomocą ruszają strażacy zawodowi i ochotnicy. To oni dają nam poczucie bezpieczeństwa.
Z danych wynika, że w 2018 roku w naszym województwie straż pożarna interweniowała co 28 minut. W zależności od rodzaju interwencji wyjeżdżano: do pożaru – co 82 minuty; do miejscowego zagrożenia – co 49 minut; do fałszywego alarmu – co 6 godzin.
Nie jest niestety odkryciem, tylko niemal normą, że z największym nasileniem pożarów mamy do czynienia podczas wiosennego wypalania traw, tj. od marca do kwietnia. W tym czasie, w analizowanym 2018 roku, zaewidencjonowano 2 340 pożarów. Natomiast największą liczbę miejscowych zagrożeń odnotowano w lipcu i sierpniu, bo aż 3 108. Na tę liczbę składają się głównie zdarzenia związane z wyrojeniami owadów (752 przypadki), działaniami silnego wiatru (648 przypadków) oraz intensywnymi opadami deszczu (283 przypadki). W tym okresie niestety wzrosła liczba zdarzeń w komunikacji drogowej – było aż 598 interwencji.
W naszym województwie jest 521 Ochotniczych Straży Pożarnych, z których 189 (w tym jedna od 14 grudnia 2018) włączonych jest do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. W ubiegłym roku jednostki OSP brały udział w 8 387 zdarzeniach, w tym 3 255 to pożary, 4 744 to miejscowe zagrożenia i 388 to fałszywe alarmy. Średnio każda jednostka OSP brała udział w 44 zdarzeniach (o 5 mniej niż w roku 2017).
Niestety w efekcie tych zdarzeń ranne zostały 2 774 osoby, a śmierć poniosło 290 osób. Większość ofiar śmiertelnych stanowią uczestnicy wypadków komunikacji drogowej (254). W 2018 roku utonęło natomiast 47 osób, co stanowi 16,2% wszystkich ofiar śmiertelnych. W porównaniu z rokiem 2017 o 19,3% wzrosła liczba ofiar śmiertelnych. 18 osób więcej zginęło w pożarach, natomiast w miejscowych zagrożeniach śmierć poniosło 29 osób więcej.
Kilka spraw technicznych dotyczących jednostek Państwowej Straży Pożarnej, które są wyposażone w 276 pojazdów, z czego 81 to pojazdy ratowniczo-gaśnicze, 195 to pojazdy specjalne. W ramach współpracy z Ochotniczą Strażą Pożarną przekazano jednostkom działającym w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego dotacje na poprawę wyposażenia w kwocie 3 mln 577 tys. zł, co dało średnio 20 tys. 209 zł na jednostkę. Dodatkowo komendant główny PSP przekazał w 2018 roku dotację Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dla 200 jednostek OSP (spoza KSRG) w łącznej kwocie 1 mln 867 tys. zł, co dało średnio 9 tys. 381 zł na jednostkę. Co dofinansowano z tych środków? 5 samochodów ratowniczo-gaśniczych (3 średnie i 2 lekkie), 1 łódź ratowniczą z przyczepką, 25 pomp szlamowych, 5 agregatów i zestawów oświetleniowych oraz remonty strażnic OSP.
Do jednostek OSP w województwie zakupiono 20 samochodów ratowniczo-gaśniczych, głównie dzięki uzyskanemu wsparciu w ramach ogólnopolskiego programu finansowania służb ratowniczych ze środków dotacji krajowej systemu ratowniczo-gaśniczego, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Strategiczny plan inwestycji na lata 2019-2021 dotyczy budowy jednostki ratowniczo-gaśniczej z Centrum Ratownictwa Wodnego Komendy Powiatowej PSP w Ostródzie i Komendy Miejskiej PSP w Olsztynie. Istnieje potrzeba przeprowadzenia termomodernizacji obiektów podległych jednostek w Giżycku, Iławie, Lidzbarku Warmińskim, Mrągowie, Olecku, Olsztynie, Ostródzie i Piszu. Łączna wartość tych potrzeb to 14 mln 85 tys. zł.
Podsumowując, jednostki ochrony przeciwpożarowej są systematycznie doposażane i szkolone, a przez to przygotowane do likwidacji zagrożeń mogących wystąpić na terenie województwa. Mimo realizacji wielu szkoleń przez PSP dla Ochotniczych Straży Pożarnych wciąż występują braki w tym zakresie. Rokrocznie szkolenia kończy od 1 600 do 2 500 druhów, zaspokaja to natomiast potrzeby na poziomie 300-500 wyszkolonych. Sytuacja taka jest spowodowana przemieszczaniem się kadry, opuszczaniem rodzinnych miejscowości przez młode osoby. Coraz częściej dochodzi do sytuacji odwołania szkolenia z uwagi na brak chętnych uczestników. W ostatnich latach te problemy kadrowe wpływają w widoczny sposób na gotowość operacyjną tych jednostek, coraz częstsze problemy z mobilnością występują w godzinach pracy.
Mimo tych problemów udaje się utrzymać wysoki standard bezpieczeństwa. W tym okresie dotarcia do zdarzeń w czasie do 15 minut były dla 80% zdarzeń. Wniosek jest jednak taki, że należy poszukać rozwiązań, które przyczynią się do wyhamowania, a wręcz cofnięcia niekorzystnych tendencji związanych z mobilnością jednostek OSP.
Bernadeta Hordejuk
Projekt „Przewodnicząca Sejmiku w Info” jest realizowany przez portal Info Iława we współpracy z Sejmikiem Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Jego celem jest przybliżenie Czytelnikom działalności samorządu naszego województwa.