W 2018 roku Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej koncentrował się na ochronie granicy oraz na minimalizowaniu ryzyka wynikającego z napływu obywateli państw trzecich do obwodu kaliningradzkiego w związku z organizowanymi mistrzostwami świata w piłce nożnej.

W okresie trwania mundialu oraz bezpośrednio po jego zakończeniu odnotowano trzy zdarzenia o charakterze migracyjnym, tj. bezprawnego przekroczenia granicy państwowej wbrew obowiązującym  przepisom z udziałem 10 osób (7 obywateli Maroka, 1 obywatel Jemenu oraz 2 obywateli Algierii). Dodatkowo pełnomocnik graniczny Federacji Rosyjskiej odcinka kaliningradzkiego poinformował, że od 9 czerwca  do 20 lipca 2018 r. po stronie rosyjskiej zapobieżono 55 przypadkom nielegalnego przekroczenia granicy państwowej. Łącznie zatrzymano 146 osób. Zagrożenie migracyjne w czasie mundialu wystąpiło jedynie na drogowym przejściu w Gronowie. Dotyczyło 5 obywateli Nigerii, którzy podczas odprawy granicznej posłużyli się sfałszowanymi dokumentami (3 wizy oraz 2 karty pobytu, holenderska i włoska).

W minionym roku ruch graniczny spadł o 9% względem roku 2017. Zabezpieczono jednak na granicy więcej nielegalnego tytoniu o 127%, a alkoholu o 11%. Były one spowodowane wzrostem efektywności w ujawnianiu nielegalnych wyrobów wewnątrz kraju. Nie stwierdzono natomiast przypadków przemytu wyrobów akcyzowych przez tzw. zieloną granicę. 

Pomimo 31% spadku odmów wjazdu do RP jednocześnie odnotowano 117% wzrost odmów w okolicznościach wskazujących na migracyjny charakter podróży. W dalszym ciągu, a mówimy o roku 2018, ryzyko nielegalnego pobytu cudzoziemców na terytorium Polski dotyczyło głównie  tzw. powrotowców (przede wszystkim Rosjan), którzy w trakcie drogi powrotnej do obwodu kaliningradzkiego samowolnie przekraczali czas pobytu określony w wizie. 

W 2018 r. o 50% wzrosła liczba cudzoziemców, którzy nielegalnie wykonywali pracę i którym postawiono zarzuty z art. 120 ust. 2 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przełożyło się to na 12% wzrost wydanych decyzji o zobowiązaniu ich do powrotu do swojego kraju. 

W 2018 roku wzrosła ilość przekroczeń obywateli Ukrainy o 22%. Taki stan rzeczy jest faktem głównie ze względu na to, że od dnia 11 czerwca 2017 roku zniesiono obowiązek wizowy. Skala ruchu granicznego obywateli Ukrainy, uwarunkowania polityczne na terytorium tego kraju oraz sytuacja na polskim rynku pracy sprawiają, iż główną nację związaną z nielegalnym wykonywaniem pracy stanowią obywatele tego kraju, a ryzyko podejmowania nielegalnej pracy nadal rośnie. 

W minionym roku zdarzały się także fałszerstwa dokumentów – 30 przypadków (nastąpił tu spadek w stosunku do 2017 r., kiedy było ich 46). Posługiwali się nimi w większości obywatele Rosji – były to podrobione dokumenty niezbędne do użytkowania pojazdów – 15, fałszywe zaświadczenia ADR – 1. Pięciu obywateli Nigerii i jeden Chińczyk przedstawili do kontroli sfałszowane dokumenty pobytowe. Pozostałe ujawnione przypadki dotyczyły 2 Polaków, 3 Niemców, 2 Ukraińców i 1 Gruzina, którzy dysponowali sfałszowanymi prawami jazdy. 

Oczywiście Straż Graniczna ściśle współpracuje ze wszystkimi służbami m.in. z Policją, Izbą Administracji Skarbowej, Strażą Leśną, Strażą Ochrony Kolei, czy Państwową Inspekcją Pracy. 

Podsumowując, w minionym roku nie odnotowano istotnych problemów negatywnie wpływających na poziom realizacji zadań dbających o bezpieczeństwo publiczne.

Na szczególną uwagę zasługują natomiast działania Straży Granicznej  ukierunkowane na poprawę bezpieczeństwa na szlakach komunikacyjnych. Należy zwrócić uwagę, że oprócz realizacji podstawowych zadań, tj. ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego na przejściach granicznych oraz legalności pobytu, funkcjonariusze współuczestniczą w wielu przedsięwzięciach mających na celu podniesienie bezpieczeństwa. Pełnią służbę patrolową w rejonach miejscowości oraz na drogach publicznych w strefie nadgranicznej. Kontrolują także stany techniczne pojazdów osobowych, ciężarowych oraz autobusów wjeżdżających na terytorium RP. Mieszkańcy rejonów przygranicznych mogą się dzięki tym działaniom czuć bezpiecznie.

Samorządy województwa warmińsko-mazurskiego doceniają pracę funkcjonariuszy na rzecz podnoszenia poziomu bezpieczeństwa w regionie. Wspierają SG w tych działaniach m.in. wkładem finansowym, przeznaczonym na utrzymanie w gotowości działań sprzętu oraz pojazdów, a także na kontynuację poprawy infrastruktury pasa drogi granicznej. 

W 2018 roku W-MOSG uzyskał na fundusz wsparcia z jednostek samorządu terytorialnego kwotę 174 777 złotych, co w znacznym stopniu usprawniło realizację zadań. 

Bernadeta Hordejuk

Projekt „Przewodnicząca Sejmiku w Info” jest realizowany przez portal Info Iława we współpracy z Sejmikiem Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Jego celem jest przybliżenie Czytelnikom działalności samorządu naszego województwa.